Side Navigation

X

Podatek liniowy czy progresywny – co się bardziej opłaca?

Jesteś freelancerem? Zastanawiasz się, jaką formę opodatkowania wybrać? Sprawdzamy na przykładzie programisty Pawła i Tomka, jak krok po kroku obliczyć należny do zapłaty podatek oraz kiedy warto rozliczać się liniowo, a kiedy skalą podatkową.

Podatek liniowy czy skala podatkowa – co jest korzystniejsze dla freelancera?

Paweł i Tomek są samozatrudnionymi programistami. Każdy z nich zarabia ok. 10 000 zł netto miesięcznie. Swoje firmy prowadzą od stycznia 2017 roku i opłacają ZUS preferencyjny (bez składki chorobowej). Obaj są też płatnikami VAT. Jednak Paweł, będąc singlem, rozlicza się liniowo, a Tomek mający żonę oraz dwoje dzieci korzysta z podatku progresywnego. Wśród ich comiesięcznych firmowych kosztów należą:

  • abonament za telefon – 70 zł,
  • opłata za Internet – 70 zł,
  • wynajem wirtualnego biura – 40 zł,
  • czasopismo branżowe – 20 zł,
  • koszty związane z eksploatacją samochodu – średnio 100 zł.

Oprócz tego każdy z nich na początku roku zakupił nowy komputer o wartości 10 500 zł, który został jednorazowo zamortyzowany. Ponadto, obaj opłacili domenę za cały rok z góry (100 zł), a co 6 miesięcy opłacają księgowość internetową (oczywiście ifirma.pl) w wysokości 225 zł. Zatem suma wszystkich kosztów w ciągu roku dla każdego z nich wynosi 14 650 zł.

Podatek liniowy

Obliczmy podatek należny do zapłaty dla Pawła, który w 2018 roku rozliczał się liniowo. Do tego będzie nam potrzebny jego dochód. Przypomnijmy, że liczymy go, odejmując od przychodu uzyskanego od początku roku koszty (również te od początku roku). W tym przypadku będzie to 120 000 zł – 14 650 zł, czyli 105 350 zł.

Wzór wyliczenia podatku
Wyliczony podatek Pawła
Uwagi
2. Dochód – 50% straty z lat ubiegłych – składki społeczne = podstawa do opodatkowania
105 350 zł – 2201,28 zł = 103 148,72 zł ~ 103 149 zł (podstawa do opodatkowania)
Strata z lat ubiegłych Pawła wyniosła 0 zł.
Uwzględnienie straty już w zaliczce nie jest obowiązkowe – przedsiębiorca może pominąć ten punkt, a stratę rozliczyć dopiero w zeznaniu rocznym.

Składki na ubezpieczenie społeczne mogą być rozliczane również w formie kosztów uzyskania przychodu.

Kwotę dochodu po odliczeniach zaokrąglamy do pełnych złotych – jest to podstawa opodatkowania.

3. Podstawa do opodatkowania x podatek (19%) = kwota podatku
103 149 zł x 19% = 19 598,31 zł
4. Kwota podatku – składki zdrowotne z prawem do odliczenia = podatek należny do zapłaty
19 598,31 zł – 3286,60 zł = 16 311,71 zł ~ 16 312 zł
Podatek należny do zapłaty zaokrąglamy do pełnych złotych.

 

W sumie łączna wysokość podatku Pawła od początku 2018 roku wynosi 16 312 zł (opodatkowanie liniowe nie daje możliwości korzystania z kwoty wolnej od podatku). Przypomnijmy, że Paweł jest singlem, w związku z tym nie rozlicza się ze współmałżonkiem i nie korzysta z żadnych ulg. W tej sytuacji podatek liniowy będzie dla niego lepszym rozwiązaniem.

Choć prognozując swoje przychody na kolejny rok podatkowy, warto zawsze uwzględnić wysokość składek do zapłaty. Paweł w 2019 roku musiał przejść na duży ZUS po 2 latach korzystania z ZUS-u preferencyjnego.  ZUS proporcjonalny przy tak dużych przychodach nie będzie możliwy (przekroczy 30-krotność minimalnego wynagrodzenia). Poza tym sama kwota składek dla dużego ZUS-u również wzrośnie, szacunkowo o ok. 100 zł.

Gdyby Paweł w 2018 r. rozliczał się według skali podatkowej, jego dochód do opodatkowania (103 149 zł) w listopadzie przekroczyłby pierwszy próg i wówczas musiałby zapłacić 32% podatku od nadwyżki ponad 85 528 zł.

Podatek progresywny, gdy rozliczasz się ze współmałżonkiem

A jak wyglądałby podatek do zapłaty Tomka, który rozlicza się skalą podatkową z niepracującą żoną? Sprawdźmy.

Wzór wyliczenia podatku
Wyliczony podatek Tomka
Uwagi
Przychód od początku roku – koszty od początku roku = dochód od początku roku
120 000 zł – 14 650 zł = 105 350 zł
Dochód – 50% straty z lat ubiegłych – składki społeczne = podstawa do opodatkowania
105 350 zł – 2201,28 zł = 103 148,72 zł~103 149 zł
Podstawę do opodatkowania zaokrąglamy do pełnych złotych.
Wspólne rozliczenie z żoną w trakcie roku
Podatek od początku roku = Podstawa do opodatkowania * 18%
103 149 zł *18% zł =18 566,82 zł
Przedsiębiorca zgodnie z art. 22 par. 2a Ordynacji Podatkowej ma możliwość wystąpienia do Naczelnika urzędu skarbowego o ograniczenie poboru zaliczek na podatek, to ograniczenie może polegać na możliwości wyliczenia zaliczki wg stawki 18% dla całego dochodu pomimo przekroczenia pierwszego progu podatkowego. Na podstawie argumentów przedstawionych przez przedsiębiorcę Naczelnik może wydać decyzję przyzwalającą na możliwość takiego wyliczenia w trakcie roku podatkowego.
Z uwagi na to, iż kwestia jest oceniana indywidualnie przez Naczelnika dla konkretnego przedsiębiorcy, należy z Naczelnikiem również ustalić możliwość odliczenia kwoty wolnej od podatku przy kalkulacji podatku, gdzie kwota dochodu w trakcie roku przekroczy 85 528 zł.
Kwota podatku – składki zdrowotne z prawem do odliczenia = podatek należny do zapłaty
18 566,82 zł – 3 286,60 zł = 15 280 zł
W przykładzie dla uproszczenia pominięto kwotę wolną w kalkulowanej w trakcie roku zaliczce.
Wspólne rozliczenie z żoną w zeznaniu rocznym
Dochód podatnika + dochód małżonka
103 148,72 zł + 0 zł = 103 148,72 zł
Dochód zaokrąglamy do pełnych złotych.
Dochód na osobę
103 148,72 zł : 2 = 51 574,36 zł ~ 51 574 zł
Podatek należny do zapłaty zaokrąglamy do pełnych złotych.
Podatek na osobę
(51 574 zł * 18%) – 556,02 zł = 8 727,30 zł
Łącznie podatek za dwoje małżonków
8 727,30 zł * 2 = 17 454,60 zł
Z uwagi na to, iż żona nie uzyskuje żadnego dochodu w zeznaniu rocznym podatek zostaje dodatkowy zmniejszony o kwotę wolną od podatku przysługującą małżonce.
Kwota podatku – składki zdrowotne z prawem do odliczenia = podatek należny do zapłaty
17 454,60 zł – 3 286,60 zł = 14 168 zł

Tak naprawdę możliwość rozliczenia ze współmałżonkiem powstaje dopiero po zakończeniu roku podatkowego. Jednak w związku z tym, że Tomek odpowiednio wcześniej oszacował swoje dochody i zorientował się, że w listopadzie przekroczy graniczną kwotę 85 528 zł, złożył do urzędu skarbowego wniosek z prośbą o możliwość opłacania zaliczki w wysokości 18%.

Po otrzymaniu stosownej zgody urzędu dochód Tomka w następnych miesiącach nadal będzie objęty stawką 18%. Jeśli Tomek zaniechałby złożenia wniosku, to w listopadzie i grudniu zapłaciłby 32-procentowy podatek, a jego zwrot otrzymałby w kolejnym roku po złożeniu deklaracji rocznej.

Podatek progresywny, gdy rozliczasz się samodzielnie

A teraz sprawdźmy, jakby wyglądał podatek do zapłaty Tomka, gdyby rozliczał się skalą podatkową samodzielnie w trakcie roku.

 

Wyliczenie podatku w zeznaniu rocznym, gdyby Tomek rozliczał się sam (tak samo wyglądałoby wyliczenie podatku Pawła, gdyby zamiast podatku liniowego rozliczał się na zasadach ogólnych:
 

Wyliczenie podatku w trakcie roku, gdyby Tomek rozliczał się sam (tak samo wyglądałoby wyliczenie podatku Pawła, gdyby zamiast podatku liniowego rozliczał się na zasadach ogólnych:
Podatek od początku roku = 85 528 zł * 18%
(85 528 zł x 18%) zł = 15 395,04 zł
Kiedy podstawa do opodatkowania przekracza w trakcie roku kwotę 85 528 zł w wyliczeniu podatku przestaje się uwzględniać kwotę wolną od podatku (556,02 zł), dlatego kwota wolna w przykładzie została pominięta.
Nadwyżka ponad I próg x 32%
(103 149 zł – 85 528 zł) x 32% = 5 638,72 zł
Łączna kwota: 21 033,76 zł
Podatek od drugiego progu nie jest naliczany od całego dochodu, a tylko od nadwyżki ponad pierwszy próg.
Kwota podatku – składki zdrowotne z prawem do odliczenia = podatek należny do zapłaty
21 033,76 zł – 3 286,60 zł = 17 747 zł
Podatek należny do zapłaty zaokrąglamy do pełnych złotych.
Podatek od początku roku = 85 528 zł * 18% – kwota wolna od podatku
(85 528 zł x 18%) zł -[556,02 zł -[556,02 zł x(103 149 zł – 85 528 zł)/41 472 zł)] =15 395,04 zł -319,77 zł = 15 075,27 zł
I próg
Kwota wolna od podatku w zeznaniu, kiedy podstawa do opodatkowania przekracza 85 528 zł, liczona jest według wzoru:
556,02 zł – [556 zł 02 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85.528 zł) ÷ 41.472 zł]
Nadwyżka ponad I próg x 32%
(103 149 zł – 85 528 zł) x 32% = 5 638,72 złŁączna kwota: 20 713,99 zł
Podatek od drugiego progu nie jest naliczany od całego dochodu, a tylko od nadwyżki ponad pierwszy próg.
Kwota podatku – składki zdrowotne z prawem do odliczenia = podatek należny do zapłat
20 713,99 zł – 3 286,60 zł = 17 427 zł
Podatek należny do zapłaty zaokrąglamy do pełnych złotych.

 

Jak widać, gdyby programista Tomek rozliczał się sam, przekroczyłby w listopadzie pierwszy próg podatkowy i musiałby od nadwyżki ponad 85 528 zł zapłacić 32% podatku, więc jego podatek do zapłaty wyniósłby przy rozliczeniu w trakcie roku 17 747 zł lub 17 427 zł przy zeznaniu rocznym. I tu z pomocą przychodzi rozliczenie się z niepracującą żoną. Wtedy nadwyżka dochodu Tomka ponad 85 528 zostanie opodatkowana stawką 32% zamiast 18%. W takim razie łączna kwota podatku do zapłaty wyniesie przy rozliczeniu w trakcie roku 15 280 zł lub 14 168 zł przy zeznaniu rocznym.

Podatek progresywny a ulgi

Tomek, który ma dwoje dzieci, będzie mógł odliczyć od podatku również ulgę na dzieci, czyli 2 * 1 112,04 zł = 2 224,08 zł. To jednak nie koniec ulg. Jeśli rozliczasz się skalą podatkową, to możesz skorzystać m.in. z ulgi:

Jednak gdyby Tomek nie miał żony i dzieci, podatek progresywny byłby już dla niego niekorzystnym rozwiązaniem i powinien rozważyć przejście na podatek liniowy. Szacując dochód na 2019 rok, Tomek powinien uwzględnić zmianę w wysokości opłacanych składek ZUS.

Podatek liniowy a progresywny – podsumowanie

Przy wyborze formy opodatkowania należy uwzględnić nie tylko przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, koszty uzyskania przychodu czy planowane inwestycje, ale również ewentualne przychody żony i zmieniające się co roku składki ZUS.

Oceń artykuł

Może Cię również zainteresować

Używamy plików cookie do personalizacji treści i reklam, zapewnienia funkcji mediów społecznościowych i analizy ruchu. Udostępniamy również informacje o korzystaniu z naszej strony naszym partnerom reklamowym. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close