Pytania i odpowiedzi dotyczące prowadzenia firmy.
FAQ
Osoba, która zakłada działalność gospodarczą będzie podejmować wiele ważnych decyzji.
Pierwszą z nich jest wybór formy opodatkowania. Do wyboru jest pięć. Każda z nich ma wady i zalety.
- Karta podatkowa
jest najprostszą formą opodatkowania, ale nie każdy przedsiębiorca może z niej skorzystać.
Podatnik co miesiąc wpłaca kwotę określoną przez US. - Ryczałt ewidencjonowany -
Księgowanie ryczałtu jest uproszczone, ale nie każdy może z niego skorzystać. Nie zawsze jest też opłacalny (np. przy wysokich kosztach działalności firmy). - Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów -
określana inaczej jako „zasady ogólne” jest najpowszechniejszym w Polsce sposobem rozliczania się małego przedsiębiorcy. Podatek płacimy od dochodu, czyli różnicy między przychodem (wpływami od klientów) a kosztami prowadzenia działalności. - Podatek liniowy -
jest odmianą zasad ogólnych. Wymaga prowadzenia KPIR, ale dochody są opodatkowane liniowo 19% bez względu na wysokość dochodu. Nie jest dostępna dla każdego, nie zawsze jest też opłacalna. Podatnik nie może rozliczać się z małżonkiem i korzystać z ulg w rozliczeniu rocznym. - Pełna księgowość -
to podatek dochodowy od osób fizycznych i osób prawnych ustalany według ewidencji prowadzonych zgodnie z ustawą o rachunkowości. Ustalenie dochodu dla celu podatku od osób prawnych jest skomplikowanym procesem, wiążącym się z obowiązkiem prowadzenia przez spółkę ksiąg rachunkowych oraz stosowania się do szeregu skomplikowanych zasad ustalania podstawy opodatkowania i kwalifikowania wydatków spółki do kosztów podatkowych.
Od 31 marca 2009 roku osoby fizyczne, otwierające jednoosobową działalność gospodarczą, składają tylko jeden wniosek CEIDG-1 w urzędzie gminy właściwym dla swojego miejsca zamieszkania.
Wniosek CEIDG-1 można złożyć w czterech trybach:
- Złożenie formularza papierowego osobiście przez przedsiębiorcę lub jego notarialnie upoważnionego pełnomocnika.
- Wysłanie formularza papierowego listem poleconym wraz z notarialnym potwierdzeniem własnoręczności podpisu wnioskodawcy.
- Wysłanie elektronicznie formularza niepodpisanego bezpiecznym podpisem elektronicznym.
- Wysłanie elektronicznie formularza podpisanego bezpiecznym podpisem elektronicznym.
Wniosek CEIDG-1 został wydany na podstawie upoważnienia zawartego w art. 7b ust. 10 ustawy - Prawo działalności gospodarczej. Dla osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym do naczelnika urzędu skarbowego, zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników.
Wniosek o wpis do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej stanowią wszystkie jego części. Zgłoszenie osoby ubezpieczonej, w tym prowadzącej działalność gospodarczą, do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego następuje niezależnie od złożenia wniosku CEIDG-1, w formie zgłoszenia ZUS ZUA albo ZUS ZZA, przekazywanego w formie elektronicznej lub pisemnej bezpośrednio do ZUS. Szczegółowe informacje są dostępne na stronie www.zus.pl. Dane ewidencyjne, określone w art. 7b ust. 2 oraz 7ba ust. 1 ustawy - Prawo działalności gospodarczej są jawne. Na formularzu wskazano je poprzez ciemniejsze tło. Wniosek należy wypełnić komputerowo albo na maszynie lub długopisem pismem wyraźnym, bez poprawek i skreśleń. W razie potrzeby dokonania korekty złożonego wniosku, należy wypełnić dodatkowy formularz CEIDG-POPR. Wszystkie daty należy podawać w formacie RRRRMMDD (standard ISO 8601). W rubryce 01 należy wskazać rodzaj wniosku. Dopuszcza się jednoczesne wskazanie pól w razie potrzeby: 1 i 3, 2 i 3, 2 i 4, 2 i 5, 4 i 5.
Rubryki i pola wypełniane w zależności od rodzaju składanego wniosku:
- I. Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej:
- 1. W części CEIDG-1 rubryki i pola obowiązkowe oznaczone gwiazdką (*) oraz:
- 07.3 - o ile posiada numer PESEL,
- 07.4 - o ile posiada numer NIP,
- 07.8 i 07.9 - o ile posiada,
- 08.5 - 08.8 - o ile posiada oraz 08-11 jeśli adres jest nietypowy,
- 09 - o ile zawiera inne dane niż wskazane w rubryce 08,
- 14 - o ile zawiera inne dane niż wskazane w rubryce 08,
- 15 - o ile zawiera inne dane niż wskazane w rubryce 14 lub 08,
- 16 - o ile posiada odpowiednio telefon, adres email, faks lub adres strony internetowej,
- 19 - o ile podlega ubezpieczeniu społecznemu w ZUS albo 20 - o ile podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS,
- 21 - jeżeli zakładając działalność gospodarczą jednocześnie deklaruje jej zawieszenie,
- 24 - jeżeli nie prowadzi dokumentacji rachunkowej we własnym zakresie,
- 25.8 - o ile posiada,
- 27-29 - o ile którakolwiek dotyczy.
- 2. Część CEIDG-MW wypełnia jedynie wtedy, gdy wykonuje działalność gospodarczą w więcej niż jednym miejscu.Rubryki i pola: 01.1, 02, 03, 04, 05, 06.1 - o ile posiada numer PESEL, 06.2 - o ile posiada numer NIP, 07 - odpowiednie pola. Rubrykę 08 - wypełnia jeżeli posiada trzecie miejsce wykonywania działalności gospodarczej.
- 3. Część CEIDG-RB wypełnia jedynie wtedy, gdy:
- posiada rachunki bankowe związane z wykonywaną działalnością gospodarczą lub
- wnioskodawca posiada nadany w innych krajach podatkowy numer identyfikacyjny
- albo chce zgłosić numer osobistego rachunku bankowego.
- wypełnia rubryki i pola:
- 01, 02, 03, 04.1 - o ile posiada numer NIP,
- 04.2 - o ile posiada numer PESEL,
- 05.1-4 - o ile posiada rachunek bankowy związany z działalnością gospodarczą,
- 05.6 - o ile na ten rachunek ma być dokonywany zwrot podatku,
- 06 - o ile posiada drugi rachunek bankowy i
- 07 - o ile posiada trzeci rachunek bankowy związany z działalnością gospodarczą,
- 09 - o ile nadano w innych krajach podatkowe numery identyfikacyjne.
- 4. Część CEIDG-RD wypełnia jedynie, o ile jest to kontynuacja:
- rubryki 13 części CEIDG-1 albo
- 07.18, albo 08.18 części CEIDG-MW.
- Wypełnia rubryki i pola: 01, 02, 03, 04 - o ile podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS, 05, 06.1 - o ile posiada numer PESEL, 06.2 - o ile posiada numer NIP oraz 07.
- 1. W części CEIDG-1 rubryki i pola obowiązkowe oznaczone gwiazdką (*) oraz:
- II. Wniosek dotyczący zgłoszenia zmian wpisu w ewidencji działalności gospodarczej:
- 1. w części CEIDG-1:
- 01.2, 02, 03.1, 03.2 - o ile nastąpiła zmiana właściwości naczelnika urzędu skarbowego,
- 04, 05, 06, 07.2 albo 07.3, 07.4, 07.5 oraz całe nowe brzmienie rubryk, w których dokonywana jest zmiana, z zaznaczeniem kwadratu przy nazwie rubryki.
- 2. w części CEIDG-MW, o ile zmiana dotyczy dodatkowych miejsc wykonywania działalności:
- 01.2 albo 01.3, 02, 03, 04, 0.5, 06.1 - o ile posiada numer PESEL,
- 06.2, 06.3, odpowiednio 07 lub 08.
- 3. w części CEIDG-RB - o ile zmiana dotyczy rachunków bankowych lub nadanych w innych krajach podatkowych numerów identyfikacyjnych: 01, 02, 03, 04.1, 04.2 - o ile posiada numer PESEL, odpowiednio rubryki 05-09.
- 4. Część CEIDG-RD wypełnia jedynie o ile jest to kontynuacja zmienianej rubryki 13 części CEIDG-1 albo zmienianej 07.18, albo zmienianej 08.18 części CEIDG-MW. Wypełnia rubryki i pola:
- 01, 02, 03, 04 - o ile podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS,
- 05, 06.1 - o ile posiada numer PESEL,
- 06.2, 06.3 oraz 07.
- 1. w części CEIDG-1:
- III. Jeżeli wniosek dotyczy zgłoszenia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, wypełnia jedynie w części CEIDG- 1 rubryki i pola: 01.3, 02, 03.1, 04, 05, 06, 07, 08, 10 oraz 21.
- IV. Jeżeli wniosek dotyczy zgłoszenia wznowienia wykonywania działalności gospodarczej, wypełnia się jedynie w części CEIDG-1 rubryki i pola: 01.4, 02, 03.1, 04, 05, 06, 07, 08, 10 oraz 22.
- V. Jeżeli wniosek dotyczy zgłoszenia zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej, wypełnia się jedynie w części CEIDG-1 rubryki i pola: 01.5, 02, 03.1, 04, 05, 06, 07.2 albo 07.3, 07.4 oraz 23.
Pole 03.2 wypełnia się tylko w przypadku zmiany naczelnika urzędu skarbowego wynikającej ze zmiany właściwości miejscowej w sprawach ewidencji podatkowej. Osoby kontynuujące ubezpieczenie społeczne rolników przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej wypełniają również rubrykę 20.
W rubryce 05 - należy wskazać właściwą terenową jednostkę ZUS albo Centralę KRUS.
W polu 07.1 - należy wpisać odpowiednio literę K lub M dla oznaczenia płci. W polu 07.2 - należy wpisać rodzaj dokumentu („1” dla dowodu osobistego albo „2” dla paszportu) i numer dokumentu. W polach 07.3-5 - numery PESEL, NIP oraz REGON należy wpisać o ile je nadano. W polu 07.14 - należy podać wszystkie posiadane obywatelstwa.
Rubryka 08: Zaleca się podawanie danych adresowych zgodnie z oznaczeniem zawartym w bazie adresów TERYT - dostępnej elektronicznie na stronie www.stat.gov.pl/broker/access/index.jspa - dla potrzeb podatkowych adres miejsca zamieszkania jest adresem do korespondencji, chyba że jako adres do korespondencji zostanie wskazany adres miejsca zameldowania albo adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej - w przypadku zagranicznego adresu zamieszkania należy wypełnić pola 1 i 5-10 - w polu 04 - w przypadku m. st. Warszawa należy podać nazwę dzielnicy, a w przypadku Krakowa, Łodzi, Poznania i Wrocławia - nazwę delegatury miasta (dawnej dzielnicy) - w polu 11 - adres nietypowy należy podawać z największą możliwą dokładnością.
Rubryka 09 - podanie adresu zameldowania jest obowiązkowe. Jeśli rubryka ta pozostanie niewypełniona, oznacza to oświadczenie, że adresem zameldowania jest adres zamieszkania.
Rubryka 10 - oznaczeniem (firmą w rozumieniu Kodeksu cywilnego) osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko oraz ewentualnie inne dodatkowe określenia. Jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność również w formie spółki cywilnej - dane adresowe i PKD podaje zarówno swoje, jak i określone w umowie spółki.
Rubryka 11 - wpisać nazwę skróconą, jeśli istnieje.
Rubryka 12 - nie wcześniej niż data złożenia wniosku.
Rubryka 13 - do wypełnienia należy posłużyć się Polską Klasyfikacją Działalności (PKD 2007) i do dnia 31 grudnia 2009 r. Polską Klasyfikacją Działalności (PKD 2004) oraz kluczem powiązań PKD 2007 – PKD 2004; wgląd do Polskiej Klasyfikacji Działalności zapewnia organ ewidencyjny; standardowe klasyfikacje i nomenklatury są dostępne na stronie www.stat.gov.pl/Klasyfikacje. Gdy w rubryce 13 zabraknie miejsca, należy wypełnić częśćCEIDG-RD. Przeważający rodzaj działalności (wskazywany na pierwszym miejscu zarówno w kolumnie dotyczącej PKD 2007, jak i PKD 2004) jest określany samodzielnie przez wnioskodawcę na podstawie przewidywanych lub faktycznie uzyskiwanych największych przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) oraz towarów i materiałów.
Rubryka 14 - dotyczy zakładu głównego/siedziby. Jeśli rubryka pozostanie niewypełniona, oznacza to, że wnioskodawca deklaruje wykonywanie działalności gospodarczej w miejscu zamieszkania i jego adres zamieszkania będzie powszechnie dostępny. Jeżeli przedsiębiorca posiada także inne miejsca wykonywania działalności lub oddziały, należy wypełnić część CEIDG-MW. W polu 10 adres nietypowy należy podawać z największą możliwą dokładnością.
Rubryka 15 - należy podać adres, na który przesyłana będzie korespondencja urzędowa. Jeśli pole to nie zostanie wypełnione, korespondencja urzędowa będzie wysyłana na adres wskazany w rubryce 14, a jeżeli i ta rubryka pozostanie niewypełniona - w rubryce 08.
Rubryka 16 - należy podać te dane, o ile wnioskodawca posiada.
Rubryka 17 - liczba pracujących to liczba osób wykonujących pracę przynoszącą im zarobek w formie wynagrodzenia lub dochód, bez względu na miejsce i czas jej trwania. Do pracujących zalicza się: osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy, pracodawców tj. właścicieli jednostek prowadzących działalność gospodarczą (łącznie z pomagającymi członkami rodzin) oraz osoby pracujące na własny rachunek, osoby wykonujące pracę nakładczą.
Rubryka 18 - do zatrudnionych zalicza się osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy.
Rubryka 19 - dotyczy jedynie składek, do których poboru zobowiązany jest ZUS
Rubryka 20 - dotyczy jedynie rolników kontynuujących ubezpieczenie w KRUS. Wypełnia ją rolnik (domownik rolnika), który podlegając ubezpieczeniu społecznemu rolników i podejmując prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej chce kontynuować to ubezpieczenie spełniając równocześnie poniższe warunki:
- 1) podlega ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata,
- 2) nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 1ha przeliczeniowego lub w dziale specjalnym,
- 3) nie jest równocześnie pracownikiem, nie pozostaje w stosunku służbowym, nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, 4) w sytuacji prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w ubiegłym roku podatkowym należny podatek z tej działalności nie przekroczył ustawowo ustalonej rocznej kwoty granicznej,
bądź zgłasza zmianę wpisu, informację o zawieszeniu działalności lub jej wznowieniu. Za rozpoczęcie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej uznaje się także:
- 1) wznowienie wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej, której prowadzenie okresowo zawieszono,
- 2) zmianę rodzaju lub przedmiotu wykonywanej działalności według PKD.
Rolnik (domownik rolnika), który zgłasza zawieszenie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub jej zakończenie podaje w rubryce 20 wyłącznie nazwę jednostki terenowej KRUS prowadzącej jego sprawy. Osoby, które w minionym roku nie prowadziły pozarolniczej działalności gospodarczej (nie współpracowały przy jej prowadzeniu) nie wypełniają pozycji 1.4 i 2 rubryki. Pozostałe osoby wypełniają odpowiednio pozycje tej rubryki wstawiając we właściwe kwadraty znak X.
Rubryki 21 i 22 - wypełniają przedsiębiorcy, którzy dokonują zawieszenia/wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.
Rubrykę 23 - wypełniają przedsiębiorcy, którzy trwale zaprzestają wykonywania działalności gospodarczej.
Rubrykę 24 - wypełnia się w przypadku, gdy dokumentacja rachunkowa nie jest prowadzona we własnym zakresie.
W przypadku zaznaczenia rubryki 29, niezależnie należy dokonać zgłoszenia spółki cywilnej do naczelnika urzędu skarbowego (formularz NIP-2).
Do wniosku należy dołączyć wypełnione części CEIDG-RB, CEIDG-RD i CEIDG-MW, zgodnie z instrukcjami ich wypełniania. W przypadku składania wniosku przez pełnomocnika należy dołączyć pełnomocnictwo. Jeżeli pełnomocnikiem składającego jest kurator, do wniosku należy dołączyć postanowienie sądu o jego ustanowieniu.
Wypełniony wniosek należy podpisać. Pole „miejscowość i data złożenia wniosku” wypełnia organ ewidencyjny.
Pouczenie:
Za wykroczenia skarbowe dotyczące obowiązków ewidencyjnych, o których mowa w art. 81 Kodeksu karnego skarbowego, grozi kara grzywny.
Złożenie wniosku CEIDG-1 nie jest jedyną formalnością, jakiej musi dopilnować przyszły przedsiębiorca. Mimo uproszczenia procedur, konieczne jest jeszcze załatwienie kilku spraw w urzędzie skarbowym, ZUS i w banku.
Jednym ze stałych kosztów prowadzenia firmy jest opłacanie składek ZUS. Ich wysokość zależy od wielu czynników. Aktualne składki ZUS znajdziesz w naszym terminarzu.
Podatnikami są ( m.in.) osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców. Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą podlegają zwolnieniu od podatku VAT. Zwolnienia są podmiotowe lub przedmiotowe.
- ZWOLNIENIE PRZEDMIOTOWE - dotyczy podatników sprzedających lub świadczących usługi wyłącznie zwolnione.
Art. 43. [Zwolnienia przedmiotowe]
- "Zwalnia się od podatku:
- dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;
- dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego;
- dostawę za cenę równą wartości nominalnej znaczków pocztowych, znaków skarbowych i innych znaków tego typu;
- dostawę ludzkich organów i mleka kobiecego;
- dostawę krwi, osocza w pełnym składzie, komórek krwi lub preparatów krwiopochodnych pochodzenia ludzkiego, niebędących lekami;
- transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną;”,
- dostawę złota dla Narodowego Banku Polskiego;
- dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę;
- dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
- dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
- pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata;
- dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
- w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
- dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów;
- czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych;
- usługi zarządzania:
- funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych,
- portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
- ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
- otwartymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
- pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
- obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami;
- udzielanie licencji lub upoważnienie do korzystania z licencji oraz przeniesienie autorskiego prawa majątkowego w rozumieniu przepisów prawa autorskiego – w odniesieniu do programu komputerowego – bez pobrania należności na rzecz placówek oświatowych, o których mowa w ust. 9;
- świadczenie usług przez techników dentystycznych w ramach wykonywania ich zawodu, jak również dostawę protez dentystycznych lub sztucznych zębów przez dentystów oraz techników dentystycznych;
- działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach i gier na automatach o niskich wygranych, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie;
- dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2, przez producenta, której przedmiotem są produkty spożywcze, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 % oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 %, jeżeli są one przekazywane na rzecz organizacji pożytku publicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.
- usługi pocztowe oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną – realizowane przez operatora obowiązanego do świadczenia powszechnych usług pocztowych;
- usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej;
- usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez:
- lekarzy i lekarzy dentystów,
- pielęgniarki i położne,
- osoby wykonujące inne zawody medyczne, o których mowa w art. 18d ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z późn. zm.[2])),
- psychologów;
- usługi transportu sanitarnego;
- usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona od podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji;
- usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:
- regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
- wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
- domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
- placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,
- placówki specjalistycznego poradnictwa,
- inne niż wymienione w lit. a–c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę;
- usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną;
- usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, wykonywane:
- w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty,
- przez podmioty sprawujące opiekę nad dziećmi w wieku do 3 lat;
- usługi w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych;
- usługi świadczone przez:
- jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania,
- uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym – oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane;
- usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym i wyższym, świadczone przez nauczycieli;
- usługi nauczania języków obcych oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone przez podmioty inne niż wymienione w pkt 26 ipkt27;
- usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego:
- prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach,
- świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją,
- finansowane w całości ze środków publicznych - oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane;
- usługi zakwaterowania:
- w bursach i internatach świadczone na rzecz uczniów i wychowanków szkół prowadzących te bursy i internaty,
- w domach studenckich świadczone na rzecz studentów i doktorantów uczelni prowadzących te domy studenckie,
- świadczone na rzecz uczniów i wychowanków lub studentów i doktorantów przez podmioty inne niż wymienione w lit. a i b, pod warunkiem że szkoły lub uczelnie mają z tymi podmiotami zawarte umowy dotyczące zakwaterowania swoich uczniów i wychowanków lub studentów i doktorantów;
- usługi oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, realizowane przez:
- kościoły i związki wyznaniowe, o których mowa w przepisach o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w przepisach o stosunku Państwa do kościołów i innych związków wyznaniowych,
- organizacje powołane do realizacji celów o charakterze politycznym, związkowym, patriotycznym, filozoficznym, filantropijnym lub obywatelskim – w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych tych podmiotów, pod warunkiem że podmioty te nie są nastawione na osiąganie zysków, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji;
- usługi ściśle związane ze sportem lub wychowaniem fizycznym świadczone przez kluby sportowe, związki sportowe oraz związki stowarzyszeń i innych osób prawnych, których celem statutowym jest działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania sportu, pod warunkiem że:
- są one konieczne do organizowania i uprawiania sportu lub organizowania wychowania fizycznego i uczestniczenia w nim,
- świadczący te usługi nie są nastawieni na osiąganie zysków,
- są one świadczone na rzecz osób uprawiających sport lub uczestniczących wwychowaniu fizycznym – z wyłączeniem usług związanych z działalnością marketingową oraz reklamowo-promocyjną, wstępu na imprezy sportowe, usług odpłatnego prowadzenia statków przeznaczonych do uprawiania sportu i rekreacji, usług odpłatnego zakwaterowania związanych ze sportem lub wychowaniem fizycznym oraz usług wynajmu sprzętu sportowego i obiektów sportowych za odpłatnością;
- usługi kulturalne świadczone przez:
- podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
- indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów;
- usługi związane z realizacją zadań radiofonii i telewizji świadczone przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji, z wyłączeniem:
- usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach,
- usług w zakresie produkcji filmów reklamowych i promocyjnych,
- usług reklamowych i promocyjnych,
- działalności agencji informacyjnych;
- zapewnienie personelu przez kościoły i związki wyznaniowe, o których mowa w pkt 31 lit. a, lub instytucje filozoficzne dla działalności, o której mowa wpkt18, 22, 24, 26 i 28–30, w celu zapewnienia opieki duchowej;
- usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości ocharakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe;
- usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji;
- usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;
- usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;
- usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów itransferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa wświadczeniu tych usług;
- usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z późn. zm.[3])), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów izarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.”,
- Przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.
- Rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem:
- 2) dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 i 2, oraz
- Podatnicy, o których mowa w ust. 3, którzy zrezygnowali ze zwolnienia od podatku, mogą po upływie 3 lat od daty rezygnacji ze zwolnienia ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1 pkt 3. Zwolnienie, o którym mowa w zdaniu pierwszym, obowiązuje pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca (kwartału), od którego podatnicy ci ponownie chcą skorzystać ze zwolnienia.
- (uchylony).
- Zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8.
- 7a. Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.
- Przez zarządzanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 12, rozumie się:
- zarządzanie aktywami;
- dystrybucję tytułów uczestnictwa;
- tworzenie rejestrów uczestników i administrowanie nimi;
- prowadzenie rachunków i rejestrów aktywów;
- przechowywanie aktywów.
- Przez placówki oświatowe, o których mowa w ust. 1 pkt 13 oraz w art. 83, rozumie się szkoły i przedszkola publiczne i niepubliczne, szkoły wyższe i placówki opiekuńczo-wychowawcze.
- Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
- są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
- złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
- Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
- imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
- planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
- adres budynku, budowli lub ich części.
- Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 16, stosuje się pod warunkiem prowadzenia szczegółowej dokumentacji przez dokonującego dostawy towarów potwierdzającej dokonanie dostawy na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.
- Zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37–41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37–41.
- Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37–41.
- Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37–41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:
- czynności ściągania długów, w tym factoringu;
- usług doradztwa;
- usług w zakresie leasingu.
- Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:
- tytuł prawny do towarów;
- tytuł własności nieruchomości;
- prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
- udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
- prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku;
- Ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 18, 22–24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie korzystają dostawa towarów lub świadczenie usług ściśle związana z usługami podstawowymi, jeżeli:
- nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 22–24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
- ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
- Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a, stosuje się, pod warunkiem że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, awprzypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.
- Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:
- usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
- wstępu:
- na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
- do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
- do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym,
- wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
- usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
- działalności agencji informacyjnych;
- usług wydawniczych;
- usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
- usług ochrony praw.
- Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 36, nie ma zastosowania do usług wymienionych w poz. 163 załącznika nr 3 do ustawy.”;
- dokonujących dostaw:
- wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali,
- towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (PKWiU 40.10.10),
- perfum i wód toaletowych (PKWiU 24.52.11),
- kosmetyków upiększających do ust i oczu (PKWiU 24.52.12),
- kosmetyków do manicure i pedicure (PKWiU 24.52.13),
- pudrów kosmetycznych i higienicznych - z wyłączeniem przeznaczonych dla dzieci (PKWiU ex 24.52.14-00),
- pozostałych kosmetyków upiększających do twarzy (PKWiU 24.52.15-00.10),
- dezodorantów osobistych i preparatów przeciwpotowych (PKWiU 24.52.19-50.00),
- preparatów do higieny intymnej (PKWiU 24.52.19-90.10),
- środków higienicznych kosmetycznych, gdzie indziej niewymienionych (PKWiU 24.52.19-90.3),
- preparatów toaletowych dla zwierząt (PKWiU 24.52.19-90.60),
- kosmetyków i wyrobów perfumeryjnych, pozostałych, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 24.52.19-90.90),
- kart do gry - z wyłączeniem kart do gry dla dzieci (PKWiU ex 36.50.41-00),
- cygar, również z obciętymi końcami, cygaretek i papierosów z tytoniu lub namiastek tytoniu (PKWiU 16.00.11),
- tytoniu do palenia (PKWiU 16.00.12-30), tabaki (PKWiU ex 16.00.12-90.20).
- nowych środków transportu,
- terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę;
- świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie;
- niemających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju.
Nie zmieniły się limity po przekroczeniu których trzeba założyć kasę. Oznacza to, że nadal podatnicy rozpoczynający działalność w 2011 roku nie muszą zakładać kasy do kwoty 20 000 zł, a podatnicy którzy rozpoczęli sprzedaż w latach ubiegłych, ale do tej pory nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania - przy przychodach ze sprzedaży nie przekraczających 40 000 zł.
Rozporządzenie o obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej zawiera załącznik, który wymienia czynności, przy których kasa nie musi być stosowana ( np. sprzedaż wysyłkowa, lub sprzedaż, za którą zapłata w całości jest realizowana za pośrednictwem banku) – i w tej części zmian w stosunku do stanu obowiązującego w 2010 r nie ma. Oprócz tego załącznik wymienia rodzaje działalności gospodarczych, które nie muszą podlegać rejestracji na kasie. I tutaj mamy liczne zmiany. Poniższa lista wymienia czynności, które w 2010 roku były zwolnione z obowiązku rejestrowania na kasie fiskalnej a od 2011 r temu obowiązkowi będą podlegały:
- magazynowania i przechowywania towarów pozostałe – wyłącznie przechowywanie i dozór mienia – bez względu na to czy podatnik ich świadczenie dokumentuje fakturą VAT,
- przechowalni bagażu na dworcach kolejowych – wyłącznie świadczone przy użyciu urządzeń służących do automatycznej obsługi, które również w systemie bezobsługowym przyjmują należność,
- usługi przechowalni bagażu na dworcach autobusowych – wyłącznie świadczone przy użyciu urządzeń służących do automatycznej obsługi, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność,
- prawnicze, rachunkowo-księgowe, badania rynków i opinii publicznej, doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania,
- rzeczoznawstwa, architektoniczne i inżynierskie, rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, detektywistyczne i ochroniarskie – bez względu na to czy podatnik ich świadczenie dokumentuje fakturą VAT,
- usługi sprzątania i czyszczenia obiektów,
- sekretarskie i tłumaczenia,
- usługi komercyjne pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane – bez względu na to czy podatnik ich świadczenie dokumentuje fakturą VAT,
- w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej,
- związane z rekreacją, kulturą i sportem,
- pogrzebowe i pokrewne,
- świadczone w gospodarstwach domowych.
Uwaga!
Pozbawieni zwolnienia będą także podatnicy opłacający zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
Termin wygaśnięcia dotychczasowych zwolnień
Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej będzie obowiązywać do 30 kwietnia 2011 roku a nie od dnia wejścia w życie nowego rozporządzenia. Po tym terminie zastosowanie będą miały już limity. Czyli, gdy limit w roku poprzednim został przekroczony, lub zostanie przekroczony w trakcie roku 2011 przedsiębiorca będzie miał obowiązek zainstalowania kasy.
Wyliczanie limitu
Do ustalenia limitu brane są pod uwagę tylko przychody otrzymane od osób prywatnych za usługi wykonywane w swoim gabinecie.
Nie są wliczane do limitu przychody z usług wykonywanych w przychodniach/klinikach (gdy przedsiębiorca zawarł kontrakt/umowę z daną placówką i rozliczenia następują między podmiotami na podstawie faktur/rachunków).
Zmiana wysokości współczynnika przy sprzedaży mieszanej
Podmioty dokonujące sprzedaży mieszanej (firma wykonuje różne dostawy towarów i usług w tym takich, które na mocy rozporządzenia są zwolnione z obowiązku stosowania kasy oraz takich, które obowiązkowi podlegają) mają obowiązek obliczenia udziału sprzedaży zwolnionej w sprzedaży ogółem na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności w celu ustalenia czy muszą one założyć kasę.
Jeżeli uzyskany wynik przekroczy 80%, podatnicy Ci mogą w danym roku skorzystać ze zwolnienia z obowiązku założenia kasy w całym zakresie. Wcześniej wskaźnik ten wynosił 70 %. I w tym przypadku przewidziano okres przejściowy. Podatnicy u których udział sprzedaży zwolnionej do sprzedaży ogółem za 2010 rok przekroczy 70% będą zwolnieni z obowiązku założenia kasy do 30 kwietnia 2011 roku.
Przedsiębiorca sprzedający towary handlowe może sprzedawać tylko te, na które posiada dokument zakupu. Zdarza się jednak, że posiada on towary nabyte jeszcze przed założeniem własnej firmy. Może je wprowadzić remanentem początkowym. Spisuje i wycenia wszystkie przedmioty, które chce sprzedać. Spis z natury będzie pierwszym zapisem w KPIR i będzie miał wpływ na wyliczenie dochodu za rok podatkowy. Na koniec roku trzeba będzie również sporządzić remanent.
KPIR to powszechnie stosowany skrótowiec: Księga Przychodów i Rozchodów. Jest to ewidencja służąca przedsiębiorcy do wpisywania przychodów i rozchodów (czyli kosztów). Na jej podstawie ustalany jest dochód podlegający opodatkowaniu. Prowadzą ją osoby rozliczające się na zasadach ogólnych i liniowo. Zawiera 16 kolumn.
Kolumna 1 jest przeznaczona do wpisania kolejnego numeru zapisów do księgi. Tym samym numerem należy oznaczyć dowód stanowiący podstawę dokonania zapisu.
W kolumnie 2 należy wpisywać dzień miesiąca wynikający z dokumentu stanowiącego podstawę dokonywania wpisu (datę poniesienia wydatku, otrzymania towaru lub uzyskania przychodu albo datę zestawienia sprzedaży).
W kolumnie 3 należy wpisywać numer faktury lub innego dowodu. Jeżeli zapisów dokonuje się na podstawie dziennego zestawienia sprzedaży, należy wpisywać numer zestawienia faktur.
Kolumny 4 i 5 są przeznaczone do wpisywania imion i nazwisk (nazw firm) oraz adresów kontrahentów (dostawców lub odbiorców), z którymi zawarte zostały transakcje dotyczące zakupu surowców, materiałów, towarów itp. lub sprzedaży wyrobów gotowych (towarów), gdy transakcje te udokumentowane są fakturami i paragonami. Kolumn tych nie wypełnia się w wypadku zapisów dotyczących przychodu ze sprzedaży na podstawie dziennych zestawień sprzedaży oraz dowodów wewnętrznych.
W kolumnie 6 należy wpisać rodzaje przychodów lub wydatków. Określenie to powinno zwięźle oddawać istotę dokonanego zdarzenia gospodarczego, np. zakup blachy, zapłata za niklowanie obręczy, wypłata wynagrodzeń za okres ... .
Kolumna 7 jest przeznaczona do wpisywania przychodów ze sprzedaży wyrobów (towarów handlowych) i sprzedaży usług.
Kolumna 8 jest przeznaczona do wpisywania pozostałych przychodów, np. przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku, otrzymanych kar umownych.
Kolumna 9 jest przeznaczona do wpisywania łącznej kwoty przychodów wykazanych w kolumnach 7 i 8.
Kolumna 10 jest przeznaczona do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych według cen zakupu.
Kolumna 11 jest przeznaczona do wpisywania kosztów ubocznych związanych z zakupem, np. kosztów dotyczących transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze.
Kolumna 12 jest przeznaczona do wpisywania wynagrodzeń brutto wypłacanych pracownikom (w gotówce i w naturze). Wpisu dokonuje się:
- a) na podstawie listy płac lub innych dowodów, na których pracownik potwierdza własnym podpisem kwoty otrzymanych wynagrodzeń w gotówce i w naturze - w przypadku wypłaty wynagrodzenia w kasie,
- b) na podstawie innych dowodów, np. dowodu potwierdzającego przekazanie wynagrodzenia na rachunek pracownika – jeżeli wynagrodzenie nie jest wypłacane w kasie.
W kolumnie tej ewidencjonuje się również wynagrodzenia wypłacane osobom z tytułu umów zlecenia i umów o dzieło.
Kolumna 13 jest przeznaczona do wpisywania pozostałych kosztów (poza wymienionymi w kolumnach 10-12), z wyjątkiem kosztów, których zgodnie z art. 23 ustawy o podatku dochodowym nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów. W kolumnie tej wpisuje się w szczególności takie wydatki, jak: czynsz za lokal, opłatę za energię elektryczną, gaz, wodę, c.o., opłatę za telefon, zakup paliw, wydatki dotyczące remontów, amortyzację środków trwałych, składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe pracowników w części finansowanej przez pracodawcę, składki na ubezpieczenie wypadkowe pracowników, wartość zakupionego wyposażenia. Wydatki z tytułu używania nie wprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika, należy wpisywać w tej kolumnie po zakończeniu miesiąca na podstawie miesięcznego zestawienia poniesionych wydatków wynikających z faktur zawierających numer rejestracyjny tego pojazdu. Suma wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, w poszczególnych miesiącach, ustalona od początku roku podatkowego, nie może przekraczać kwoty wynikającej z ewidencji przebiegu pojazdu za ten sam okres, to jest kwoty wynikającej z przemnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za jeden kilometr przebiegu, określonej w odrębnych przepisach przez właściwego ministra.
Zapisów dotyczących kosztów podróży służbowej, w tym również diet właściciela oraz osób z nim współpracujących, dokonuje się na podstawie rozliczenia tych kosztów sporządzonego na dowodzie wewnętrznym, zwanym rozliczeniem podróży służbowej. Do rozliczenia należy dołączyć dowody (faktury) potwierdzające poszczególne wydatki. Jeżeli uzyskanie dowodu (faktury) nie było możliwe, pracownik musi złożyć pisemne oświadczenie o dokonanym wydatku i przyczynach braku jego udokumentowania. Nie wymagają udokumentowania fakturami diety oraz wydatki objęte ryczałem, a także koszty przejazdu własnym samochodem pracownika.
Kolumna 14 jest przeznaczona do wpisywania łącznej kwoty wydatków wykazanych w kolumnach 12-13.
Kolumna 15 jest wolna. W kolumnie tej można wpisywać inne zaszłości gospodarcze poza wymienionymi w kolumnach 1-14. W kolumnie tej można również wpisywać wydatki odnoszące się do przychodów miesiąca lub roku następnego (lat następnych).
Kolumna 16 jest przeznaczona do wpisywania uwag co do treści zapisów w kolumnach 2-15. Kolumna ta może być także wykorzystywana np. do wpisywania pobranych zaliczek, obrotu opakowaniami zwrotnymi. W kolumnie tej mogą być także ewidencjonowane przychody faktycznie przez podatnika otrzymane.
Przedsiębiorca może prowadzenie księgowości oddać do biura rachunkowego. Należy jednak pamiętać, że za błędy biura i tak odpowiedzialność poniesie przedsiębiorca. Od biura będzie mógł domagać się odszkodowania na drodze cywilnej. Nie można natomiast przenieść na biuro odpowiedzialności za zobowiązania wobec fiskusa. Jak wynika z art. 26 ordynacji podatkowej, odpowiada za nie sam podatnik. Biuro rachunkowe, które prowadzi księgowość klienta, nie jest za niego podatnikiem.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 września 1993 r. (SA/P 963/93): „Nie może stanowić okoliczności usprawiedliwiającej nierzetelność ksiąg podatkowych fakt, że uchybienia w prowadzeniu księgowości powstały z winy biura podatkowo-rachunkowego wybranego przez podatnika. Rzeczą podatnika jest bowiem takie zorganizowanie prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa, w tym i nadzoru nad biurem rachunkowo-podatkowym, by nierzetelność w prowadzeniu ksiąg nie miała miejsca, gdyż w razie jej stwierdzenia skutki prawne na gruncie podatkowym obciążają zawsze podatnika”.
Dla firm rozliczających się na podstawie KPIR jest to bardzo ważne pytanie. Aby poniesiony wydatek zaksięgować w koszty, muszą być spełnione dwa warunki łącznie:
- Wydatek musi być prawidłowo udokumentowany.
- faktury VAT, w szczególności faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące i noty korygujące, zwane dalej "fakturami", odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach dotyczących VAT, lub
- inne dowody:
- dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży) sporządzone do zaksięgowania ich zbiorczym zapisem;
- noty księgowe, sporządzone w celu skorygowania zapisu dotyczącego operacji gospodarczej, wynikającej z dowodu obcego lub własnego, otrzymane od kontrahenta podatnika lub przekazane kontrahentowi;
- dowody przesunięć;
- dowody opłat pocztowych i bankowych;
- inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat, oraz inne dokumenty;
- dowody wewnętrzne - dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków (dowody wewnętrzne), określające: przy zakupie - nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach - przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku), dotyczące:
- zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt;
- zakupu od ludności, sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług ( PKWiU ), surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych (PKWiU 01.11.91-00), jagód, owoców leśnych (PKWiU 01.13.23-00) i grzybów (PKWiU 01.12.13-00.43);
- wartości produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli prowadzonej przez podatnika;
- zakupu w jednostkach handlu detalicznego materiałów pomocniczych;
- kosztów diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników oraz wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących;
- zakupu od ludności odpadów poużytkowych, stanowiących surowce wtórne, z wyłączeniem zakupu (skupu) metali nieżelaznych oraz przeznaczonych na złom samochodów i ich części składowych;
- wydatków związanych z opłatami za czynsz, energię elektryczną, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie, w części przypadającej na działalność gospodarczą; podstawą do sporządzenia tego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele;
- opłat sądowych i notarialnych;
- opłat uiszczanych znakami opłaty skarbowej do 31 grudnia 2008 r.
- wydatków związanych z parkowaniem samochodu w sytuacji, gdy są one poparte dokumentami niezawierającymi stosownych danych (danych kto, komu, kiedy, za co i ile zapłaci, z podpisem); podstawą wystawienia dowodu wewnętrznego jest bilet z parkometru, kupon, bilet jednorazowy załączony do sporządzonego dowodu;
2. Musi być związany z osiąganiem przychodów lub zabezpieczaniem źródła przychodów.
Księgowanie większości kosztów (np. zakupu towarów handlowych, utrzymania lokalu czy wynagrodzeń pracowników) nie sprawia kłopotów. Problemy zaczynają się gdy związek przyczynowo – skutkowy nie jest oczywisty a to przedsiębiorca ma obowiązek go wykazać.
Czy telewizor może być kosztem? Może np. w pubie lub w poczekalni u dentysty, ale już u agenta ubezpieczeniowego, który ma siedzibę w domu, lecz tak naprawdę jeździ do klienta, wykazanie związku może być trudne. A czy GPS może być kosztem? U agenta ubezpieczeniowego, w firmie transportowej może, ale u dentysty i u właściciela pubu już raczej nie.
Ustawa o podatku dochodowym wymienia też wydatki, które nie mogą być zaksięgowane jako koszt.
Fragment ustawy:
1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
- wydatków na:
- nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
- nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,
- ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych– wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia;
- (uchylony);
- (uchylony);
- odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a–22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania;
- strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1;
- strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności;
- odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika; kosztem uzyskania przychodów są jednak:
- podstawowe odpisy i wpłaty na te fundusze, jeżeli obowiązek lub możliwość ich tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy,
- odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności pracodawcy, jeżeli środki pieniężne stanowiące równowartość tych odpisów i zwiększeń zostały wpłacone na rachunek Funduszu;
- wydatków na:
- spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) w przypadku, gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli:
- pożyczkobiorca (kredytobiorca) w związku ze spłatą pożyczki (kredytu) zwraca kwotę kapitału większą niż kwota otrzymanej pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zwrotu kapitału a kwotą otrzymanej pożyczki (kredytu),
- pożyczkodawca (kredytodawca) otrzymuje środki pieniężne stanowiące spłatę kapitału w wysokości niższej od kwoty udzielonej pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki (kredytu) a kwotą zwróconego kapitału,
- spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń,
- umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów;
- spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) w przypadku, gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli:
- odsetek od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów;
- wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników;
- darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z tym że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje;
- podatku dochodowego, podatku od spadków i darowizn;
- jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy;
- kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań;
- grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych grzywien i kar;
- kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu:
- nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska,
- niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy;
- dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607 oraz z 2009 r. Nr 79, poz. 666 i Nr 215, poz. 1664), z tym że kosztem uzyskania przychodów jest poniesiona opłata produktowa, o której mowa w art. 12 ust. 2 tej ustawy;
- dodatkowej opłaty za brak sieci zbierania pojazdów, o której mowa w art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202, z późn. zm.), z tym że kosztem uzyskania przychodów są poniesione opłaty, o których mowa w art. 12 ust. 2 i art. 14 tej ustawy;
- dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495, z 2008 r. Nr 223, poz. 1464 oraz z 2009 r. Nr 79, poz. 666 i Nr 215, poz. 1664), z tym że kosztem uzyskania przychodów są poniesione opłaty, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 3 oraz art. 64 ust. 2 tej ustawy;
- dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz. 666), z tym że kosztem uzyskania przychodów są poniesione wydatki, o których mowa w art. 37 ust. 4, oraz poniesione opłaty, o których mowa w art. 38 ust. 2 tej ustawy;
- wierzytelności odpisanych jako przedawnione;
- odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa;
- kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług;
- wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona;
- odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3;
- rezerw, jeżeli obowiązek ich tworzenia w ciężar kosztów nie wynika z odrębnych ustaw; nie są jednak kosztem uzyskania przychodów rezerwy utworzone zgodnie z ustawą o rachunkowości;
- kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych;
- (uchylony);
- kwot dodatkowych, które, zgodnie z przepisami o cenach, podlegają wpłaceniu do budżetu państwa;
- kwot dodatkowych opłat rocznych za niezabudowanie bądź niezagospodarowanie gruntów w określonym terminie, wynikającym z przepisów o gospodarce nieruchomościami;
- udzielonych pożyczek, w tym straconych pożyczek;
- (uchylony);
- wpłat, o których mowa w art. 21 ust. 1 i w art. 23 ustawy o rehabilitacji zawodowej;
- składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa, z wyjątkiem:
- wpłat podatników prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinie turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej,
- składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw – do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15 % kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne; jeżeli przedsiębiorca nie wypłacał tych wynagrodzeń, kwota składek zaliczana do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej kwocie 114 zł;
- kosztów uzyskania przychodów ze źródeł przychodów znajdujących się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł w ogóle nie podlegają opodatkowaniu albo są zwolnione od podatku dochodowego;
- naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów);
- odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji;
- strat z odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio na podstawie art. 14 została zarachowana jako przychód należny;
- (uchylony);
- wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby wykonywanej działalności:
- w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) w wysokości przekraczającej kwotę ustaloną przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu,
- w jazdach lokalnych – w wysokości przekraczającej wysokość miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo w wysokości przekraczającej stawki za jeden kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra;
- składek na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy i inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw – od nagród i premii wypłaconych w gotówce lub papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym;
- wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e;
- wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych – do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia – o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych;
- zapłaconych odsetek i prowizji od kredytu, za który nabyto papiery wartościowe, udziały lub pochodne instrumenty finansowe, przypadających proporcjonalnie na tę część kredytu, która nie została wydatkowana na nabycie tych papierów wartościowych, udziałów lub pochodnych instrumentów finansowych;
- (uchylony);
- umorzonych pożyczek, jeżeli ich umorzenie nie jest związane z postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego;
- umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne;
- wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; kosztem uzyskania przychodów są jednak świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych;
- podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów:
- a) podatek naliczony:
- jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
- w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej,
- podatek należny w przypadku:
- importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług; kosztem uzyskania przychodów nie jest jednak podatek należny w części przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług, która mogłaby stanowić podatek naliczony w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,
- przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami,
- kwota podatku od towarów i usług, nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 22a–22o, lub dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi tej amortyzacji – w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług;
- a) podatek naliczony:
- strat powstałych w wyniku nieobjętych zwolnieniem od podatku akcyzowego ubytków wyrobów akcyzowych oraz podatku akcyzowego od tych ubytków;
- odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 22a–22o, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie;
- odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
- nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli:
- nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub
- dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
- nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku,
- jeżeli przed dniem 1 stycznia 1995 r. zostały nabyte lecz niezaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
- oddanych do nieodpłatnego używania – za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania;
- nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli:
- odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych wniesionych do spółki w postaci wkładu niepieniężnego, stanowiących równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how);
- poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem pkt 36, z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika – w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra; w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu;
- składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 000 euro, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia;
- strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym;
- wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych – w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa;
- opłat sankcyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
- kosztów utrzymania zakładowych obiektów socjalnych, w części pokrytej ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych;
- wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących – w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra;
- (uchylony);
- strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy;
- niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4–9 oraz w art. 18, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. Nr 127, poz. 1052), a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 6ba;
- nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrzeżeniem pkt 37 oraz art. 22 ust. 6bb, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek;
- wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46, 47a, 47c, 47d, 116, 122, 129, 136 i 137;
- składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grupy 1, 3 i 5 działu I oraz grupy 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66) jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
- wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
- możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
- wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie;
- składek na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconych w roku podatkowym przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
- dodatkowej opłaty wymierzanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;(uchylony);
- poniesionych wydatków oraz wartości przekazanych rzeczy, praw lub wykonanych usług, wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
2. Za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:
- postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
- postanowieniem sądu o:
- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub
- umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a, lub
- ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
- protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
3. Nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:
- dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku albo
- zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
- wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
- wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego.
3a. (uchylony).
3b. Przepis ust. 1 pkt 46 nie dotyczy samochodów osobowych używanych na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1.
3c. Przepis ust. 1 pkt 43 lit. c stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.
3d. Przepis ust. 1 pkt 55a stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 37 oraz art. 22 ust. 6bb, do składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
3e. Przepisu ust. 1 pkt 38 zdanie po średniku nie stosuje się przy zamianie jednostek uczestnictwa subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu tego samego funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami dokonanej na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych.
4. Ilekroć w ust. 1 jest mowa o stawce za jeden kilometr przebiegu pojazdu, rozumie się przez to stawkę określoną dla samochodów osobowych, uwzględniającą odpowiednio pojemność silnika.
5. Przebieg pojazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 36 i 46, powinien być, z wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. Do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu obowiązana jest osoba używająca tego pojazdu. W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.
6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, maksymalną wysokość wpłat dokonywanych przez przedsiębiorców, prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinie turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji, na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej, uznawaną za koszt uzyskania przychodów.
7. Ewidencja przebiegu pojazdu, o której mowa w ust. 5, powinna zawierać co najmniej następujące dane: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd – dokąd), liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za 1 km przebiegu, kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za 1 km przebiegu oraz podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane.
8. Przepis ust. 1 pkt 38b stosuje się wyłącznie przy określaniu dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 1 i 2 oraz art. 30b ust. 2 pkt 1–4.
Firmy prowadzące małą księgowość mają prawo do zaliczenia w koszty wartości zakupionych, wytworzonych lub otrzymanych składników majątku. Jednak w wypadku składników majątkowych kosztem nie jest bezpośrednio cena nabycia/wytworzenia lecz odpis amortyzacyjny.
Amortyzacja to zaliczenie w koszty prowadzenia działalności gospodarczej wartości zakupionych lub posiadanych środków trwałych. Amortyzacji podlegają, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- 1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- 2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
- 3. inne przedmioty.
o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy.
W "Ewidencji środków trwałych" muszą znaleźć się wszystkie składniki majątku firmy o wartości powyżej 3500 zł. Tańsze mogą, ale nie jest to wymagane.
Dodatkowo amortyzacji podlegają: spółdzielcze prawo własności, prawa majątkowe i autorskie oraz licencje, które wprowadza się do "Ewidencji wartości niematerialnych i prawnych".
Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, które są amortyzowane wg metody amortyzacji innej niż "odpis jednorazowy w miesiącu zakupu" rozpoczyna się w miesiącu następnym po miesiącu wprowadzenia środka trwałego do "Ewidencji".
Metody amortyzacji:
Odpis jednorazowy
Limit amortyzacji jednorazowej wynosi 50 tys. euro. Kwotę należy przeliczyć według średniego kursu NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego. Czyli suma wszystkich jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, których wartość początkowa przekraczała 10 000 zł nie może być większa niż kwota limitu. Jednorazowo amortyzowane na podstawie omawianych przepisów mogą być wyłącznie niektóre środki trwałe. Są to środki trwałe zaliczone do grup 3-8 stosowanego dla celów podatkowych KŚT z 2010 r. (z wyłączeniem samochodów osobowych).
Jednorazowego odpisu samochodu osobowego bądź wartości niematerialnej i prawnej można dokonać, jeżeli wartość zakupu nie przekracza 10 000 zł.
Od 1 stycznia 2018 r. do celów podatkowych ma zastosowanie KŚT z 2016 r. Nie ma to jednak wpływu na obowiązujące zasady jednorazowej amortyzacji.
Podatnikowi, który spełnia warunki do skorzystania z jednorazowego zamortyzowania dokonanego wydatku, przysługuje prawo do wyboru przepisów, na podstawie których jednorazowo zamortyzuje środek trwały.
Pierwszą grupę podatników uprawnionych do korzystania z jednorazowej amortyzacji stanowią podatnicy, którzy w danym roku podatkowym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej. Nie dotyczy to jednak wszystkich podatników rozpoczynających działalność.
Niektórzy podatnicy rozpoczynający działalność nie mogą z tej możliwości korzystać (art. 22k ust. 11 updof). Wyłączenia obejmują sytuacje:
podatnik, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie 2 lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niebędącej osobą prawną,
podatnik, którego małżonek prowadził ww. działalność, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.
Drugą grupą podatników uprawnionych do korzystania z jednorazowej amortyzacji stanowią tzw. mali podatnicy. Podatnikami takimi w 2018 r. są podatnicy, u których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w 2017 r. 5 176 000 zł.
W dniu 12 sierpnia 2017 r. weszła w życie ustawa, która wprowadza nową metodę jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych zgodnie z art. 22k ust. 14-21 updof.
Zgodnie z tym przepisem, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100.000 zł.
Wprowadzone przepisy pozwalają na zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wpłat na poczet nabycia podlegających jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych.
Kwota 100 000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłat na poczet nabycia środka trwałego (zaliczek) zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.
Amortyzacja liniowa
Polega na równych odpisach miesięcznych przez cały czas trwania amortyzacji.
Amortyzacja degresywna
Jest przyśpieszoną metodą amortyzacji, którą można objąć środki trwałe należące do 3, 4, 5, 6 i 8 grupy oraz środki transportu oprócz samochodów osobowych.
Amortyzacja liniowa dla środków trwałych używanych i ulepszonych
Środek trwały używany – przed nabyciem był używany przynajmniej przez 6 miesięcy (60 miesięcy w przypadku budynków i budowli).
Środek trwały ulepszony – jeżeli nakłady użytkownika na jego ulepszenie, poniesione przed wprowadzeniem środka do "Ewidencji środków trwałych" przekroczyły 20% jego wartości początkowej (30% w przypadku budynków i budowli).
Dla takich środków trwałych można zastosować wyższe, indywidualne stawki amortyzacyjne według zasady:
- A) dla środków trwałych z grup 3,4,5,6 i 8 -
- 24 miesiące, jeżeli wartość początkowa środka nie przekracza 25 000 zł,
- 36 miesięcy, jeżeli wartość początkowa środka zawiera się w przedziale 25 000 – 50 000 zł,
- 60 miesięcy dla droższych;
- B) dla pojazdów – 30 miesięcy,
- C) dla budynków i budowli - 10 lat,
- D) dla kiosków, budek, domków kempingowych – 36 miesięcy.
Obecnie zmalała ilość obowiązków przedsiębiorcy związana z zamknięciem miesiąca.
ZUS
Deklarację ZUS DRA w formie papierowej składa się w urzędzie, kiedy:
- zatrudniamy pracowników i płacimy składki za nich (zawsze), do ZUS DRA dołączamy ZUS RCA - raport imienny o opłacanych składkach. W tym i tylko w tym wypadku termin płatności składek i złożenia dwóch deklaracji przesuwa się na 15-tego dnia następnego miesiąca;
- spóźniamy się z płatnością składek - zawsze;
- byliśmy na zasiłku, zmieniliśmy tytuł ubezpieczenia lub ubezpieczenie nie obejmuje pełnego miesiąca (tj. od pierwszego do ostatniego dnia);
- jeżeli nie zachodzą punkty 1-3, składamy pierwsze ZUS DRA za pełen KALENDARZOWY okres, tzn. ZUS DRA za pierwszy miesiąc składek liczonych od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca. Potem nie mamy obowiązku składać deklaracji, tylko opłacamy wyliczone składki w normalnym terminie, tj. do 10-ego danego miesiąca za miesiąc poprzedni.
Urząd skarbowy
Deklaracji PIT-5 nie składamy do US w ogóle. Podatnik jedynie wpłaca do US właściwego wg miejsca zamieszkania zaliczkę na podatek dochodowy w terminie do 20-ego następnego miesiąca/kwartału.
Deklarację VAT-7 generujemy i składamy do 25-ego dnia następnego miesiąca, natomiast VAT-7K do dnia 25-ego następnego miesiąca po zakończeniu kwartału. W tym samym terminie płacimy też ewentualną nadwyżkę podatku należnego (od sprzedaży) nad naliczonym (od zakupów).
Deklaracji PIT-4 również nie składamy do US, jest ona raportem zbiorczym podatku dochodowego od wynagrodzeń pracowników (płacenie podatku dochodowego za pracowników nie wymaga rozbicia na kwoty za każdego pracownika). Wpłacamy na konto naszego US do 20-ego następnego miesiąca.
Deklarację VAT-UE generujemy za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiły transakcje unijne. Deklarację w formie papierowej składa się do 15-ego następnego miesiąca po okresie rozliczeniowym, a w formie elektronicznej do 25-ego.
Podstawowe obciążenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą (samozatrudnionej), to płacenie składek ZUS za siebie i pracowników, płacenie podatku dochodowego za siebie i od wynagrodzeń pracowniczych oraz podatku VAT.
ZUS
Obciążenia nie są jednakowe dla wszystkich. Obecnie osoba, która zakłada działalność po raz pierwszy, może przez dwa lata płacić mniejsze składki.
Początkujący przedsiębiorcy mają prawo skorzystania z możliwości odprowadzania niższych składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z przepisami, rozpoczynający działalność mogą opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej przez siebie kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Z preferencyjnych warunków "młody" przedsiębiorca może korzystać przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od daty rozpoczęcia działalności.
Podatek dochodowy
Wysokość podatku dochodowego w przypadku firm rozliczających się na KPIR zależy od osiągniętego dochodu.
Podstawa obliczenia podatku w złotych: Podatek wynosi:
do 85.528 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr
ponad 85.528 14.839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85.528 zł
Podatek liniowy
Stawka podatku liniowego w 2011 r. wynosi 19 % od uzyskanego dochodu.
Podatek VAT
Firmy będące płatnikami podatku VAT, płacą różnicę między podatkiem wynikającym z ewidencji sprzedaży vat a podatkiem vat z faktur kosztowych.
Zostaw komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.