Side Navigation

X

Co bardziej się opłaca – samozatrudnienie czy etat?

Samozatrudnienie to coraz popularniejsza forma nawiązywania współpracy i generalnie prowadzenia biznesu w Polsce. Mimo to jednak nadal pojawia się wiele pytań i wątpliwości. Jak ma się samozatrudnienie do prowadzania własnej działalności gospodarczej? Jakie są obowiązki przedsiębiorcy w jednej i drugiej formie? Co z kosztami? Ile faktycznie kosztów ponosi pracodawca i ile musi zarabiać samozatrudniony aby taka forma mu się opłacała? Czym różni się bycie samozatrudnionym od pracy na etacie? Wszystkie najważniejsze informacje znajdziecie poniżej.

Statystycznie

Według danych GUS w

W II kwartale 2017 roku liczba osób pracujących w Polsce, według metodologii stosowanej w BAEL, liczyła 16496 tysięcy. W tej grupie zdecydowaną większość – 79,8% (13168 tys.) stanowili pracownicy najemni. Zbiorowość pracujących na własny rachunek liczyła 2882 tysiące osób (tj. 17,5%), natomiast pomagających nieodpłatnie członków rodzin 447 tysięcy (tj. 2,7%).

Więcej informacji tutaj.

Pracodawcy nie chcą ponosić wysokich kosztów zatrudnienia pracownika, pracownicy z kolei chcą otrzymywać „na rękę” więcej pieniędzy.

Przykład:

Koszty jakie ponosił pracodawca w 2018 – przy zatrudnianiu pracownika na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem równym minimalnej – obecnie 2.100,00 zł brutto (przy podstawowych kosztach uzyskania – 111,25 zł).

Kwota brutto – 2.100,00 zł

Kwota kosztów uzyskania – 111,25 zł

Kwota do opodatkowania – 1 701,00 zł

Naliczona zaliczka na podatek – 259,85 zł

Zaliczka na podatek odprowadzona do US – 119,00 zł

Składka zdrowotna naliczona – 9,00% – 163,09 zł

Składka rentowa (Ubezpieczony) – 1,50% – 31,50 zł

Składka rentowa (Płatnik) – 6,50% – 136,50 zł

Składka emerytalna (Ubezpieczony) – 9,76% – 204,96 zł

Składka emerytalna (Płatnik) – 9,76% – 204,96 zł

Składka chorobowa (Ubezpieczony) – 2,45% – 51,45 zł

Składka wypadkowa (Płatnik) – 1,80% – 37,80 zł

Składka na FP (Płatnik) – 2,45% – 51,45 zł

Składka na FGŚP (Płatnik) – 0,10% – 2,10 zł

Kwota netto – 1 530,00 zł

Przypominamy, że pracodawca finansuje część składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz składkę wypadkową, Fundusz Pracy i składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Przy wynagrodzeniu 2.100,00 zł brutto będzie to:

składka na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 9,76% * 2.100,00 zł = 204,96 zł,

składka na ubezpieczenie rentowe w wysokości 6,50% * 2.100,00 zł = 136,50 zł,

składka na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,80% * 2.100,00= 37,80 zł,

składka na Fundusz Pracy – 2.100,00 * 2,45% = 51,45 zł,

składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 2.100,00 zł * 0,10% = 2,10 zł.

Suma dodatkowych obciążeń to 432,81 zł.

Koszt całkowity: 2.532,81 zł.

Samozatrudnienie, czyli własna działalność gospodarcza

Samozatrudnienie posiada szereg plusów, daje sporo możliwości – nie tylko finansowych. Z drugiej jednak strony – własna działalność pociąga za sobą nowe obowiązki. Wraz z chwilą zarejestrowania działalności przedsiębiorca jest zobligowany do płacenia składek ZUS i oczywiście odprowadzania podatków.

ZUS

Osoby, które nie prowadziły działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy i nie zamierzają świadczyć usług na rzecz byłego pracodawcy (takich samych, jakie świadczyli, gdy byli zatrudnieni na umowę o pracę), mogą skorzystać z tzw. małego ZUSu. ZUS preferencyjny dotyczy składek społecznych i przysługuje przedsiębiorcom przez okres pierwszych pełnych 24 miesięcy. Przykładowo w 2016 roku wynosił 451,68 zł (kwota bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego) i 465,28 zł (z ubezpieczeniem chorobowym). Duży ZUS to odpowiednio 1061,91 zł i 1121,52 zł.

Jeśli jednak przedsiębiorca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ale teraz zakres świadczonych przez niego usług na rzecz byłego pracodawcy będzie inny, to również będzie miał prawo do małego ZUSu. Przechodząc na samozatrudnienie warto więc zwrócić uwagę na zapisy w umowie, fakturach i kodach PKD.

Podatek dochodowy

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się też z opłacaniem podatku dochodowego. Każdy przedsiębiorca musi co miesiąc lub co kwartał wyliczyć, a następnie wpłacić należny państwu podatek, czyli tzw. zaliczkę na podatek dochodowy.

Rejestrując działalność przedsiębiorca ma do wyboru 4 formy opodatkowania: zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt i kartę podatkową. Karta podatkowa jest przeznaczona dla niewielkich zakładów usługowych i handlowych (np. usługi zegarmistrzowskie lub krawieckie), więc nie będziemy jej tutaj opisywać.

  • W przypadku zasad ogólnych przedsiębiorca opłaca podatek według dwóch stawek: 18% (jeśli osiąga nie więcej niż 85 528,00 zł do­chodu rocznie) i 32% (powyżej 85 528 zł dochodu). Zaletą skali podatkowej jest przede wszystkim to, że pozwala ona korzystać z ulg podatkowych, a także rozliczać się wspólnie z małżonkiem lub na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko.
  • W przypadku podatku liniowego stawka podatkowa jest jedna i ta sama i wynosi 19% dochodu. Przyjęło się, że podatek liniowy jest korzystny dla przedsiębiorców osiągających dochody przekraczające 100.000-110.000 zł rocznie, jednak nie zawsze tak jest. Podatek liniowy uniemożliwia rozliczanie się na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko, a także wspólnie z małżonkiem.
  • W przypadku ryczałtu obowiązuje 6 stawek podatkowych (2%, 3%, 5,5% 8,5%, 17% i 20%). Przepisy prze­wi­dują różne stawki dla róż­nych dzia­łal­no­ści. Usługi związane z oprogramowaniem obowiązuje przeważnie stawka 17%, dlatego mało który programista decyduje się na tę formę opodatkowania. Ryczałt uniemożliwia bowiem rozliczanie kosztów prowadzenia działalności. Uniemożliwia również wspólne opodatkowanie zarobków z małżonkiem oraz rozliczanie się na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci. Przedsiębiorca, który chciałby wybrać podatek zryczałtowany powinien najpierw sprawdzić czy nie jest z niego wyłączony – niektóre rodzaje działalności nie mogą być opodatkowane ryczałtem.

Osoby, które będą świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy (takie same, jakie świadczyli, gdy byli zatrudnieni na umowę o pracę), w pierwszym roku prowadzenia działalności nie mają możliwości wybrania podatku liniowego i ryczałtu. Ponownie więc warto zwrócić uwagę na zapisy w umowie i fakturach oraz na kody PKD.

VAT i kasa fiskalna

Rozpoczynając działalność przedsiębiorca nie musi od razu rejestrować się jako płatnik podatku VAT. Obowiązek rejestracji VAT nastąpi, gdy wartość sprzedaży (np. usług) w jego firmie przekroczy określony przepisami limit (w 2019 roku wynosi on 200.000 zł – jeśli zakładamy firmę w trakcie roku, to limit jest liczony proporcjonalnie).

Jeśli przedsiębiorca zamierza świadczyć usługi wyłącznie dla firm, to nie musi stosować kasy fiskalnej.

Kiedy opłaca się przejść na samozatrudnienie?

Wielu przedsiębiorców kalkulując opłacalność przejścia na samozatrudnienie bierze pod uwagę jedynie szacowany przychód i wysokość składek do ZUS. To błąd. Tak naprawdę należy wziąć pod uwagę szacowany przychód, składki ZUS i comiesięczne zaliczki na podatek dochodowy, a także ponoszone co miesiąc koszty takie jak np. księgowość.

Opłaty za składki ZUSu są stałe w danym roku. Koszty uzyskania przychodu i zaliczka na podatek dochodowy to kwestia indywidualna u każdego przedsiębiorcy.

Samozatrudnienie – plusy i minusy

Jako samozatrudnieni tracimy prawo do urlopu wypoczynkowego. Jeśli zrezygnujemy z opłacania dobrowolnych składek chorobowych – nie będzie nam przysługiwać zasiłek macierzyński oraz wychowawczy. Nie będziemy mieć również możliwości korzystania z zasiłku chorobowego.

Przedsiębiorca musi jednak być ubezpieczony nieprzerwanie przez okres co najmniej 90 dni, aby nabyć prawo do zasiłku chorobowego. W przypadku umowy o pracę okres oczekiwania jest krótszy i wynosi 30 dni.

Jeśli jesteśmy zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę – nie musimy martwić się takimi obowiązkami jak np. prowadzenie księgowości. Nie dotyczą nas terminy oraz odprowadzanie podatków. Pracodawca za nas odpowiada za poprawne i terminowe rozliczenia z ZUS i urzędem skarbowym.

Jako osoba prowadząca działalność we własnym zakresie odpowiada za obliczanie i odprowadzanie składek zarówno na ubezpieczenie jak również kwestie podatków. Mamy do wyboru samodzielne prowadzenie księgowości samodzielnie lub korzystanie z usług biura rachunkowego. Jednak drugie z rozwiązań generuje dodatkowe koszty.

Jedną z największych zalet i bardzo częstym powodem dla którego ludzie decydują się na samozatrudnienie jest – większa swoboda działania. Przedsiębiorca może korzystać z optymalizacji podatkowej – przez co masz szansę na większą wypłatę od pracodawcy. Jako samozatrudniony mamy też swobodę w doborze kontrahentów, klientów i interesujących nas projektów. Możemy dowolnie dywersyfikować nasze źródła przychodów.

Będąc zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę – nie mamy wyboru. Automatycznie podlegamy opodatkowaniu według zasad ogólnych. Często też obowiązuje nas zakaz konkurencji. Samozatrudnienie pozwala samodzielnie decydować według jakich zasad chcemy rozliczać i płacić nasze podatki. Prowadzanie własnej działalności wiąże się również z niższymi składkami ZUS – przez pierwsze 2 lata.

Samozatrudnienie to opcja warta rozważenia – jeśli mamy ku temu sprzyjające warunki. Może być to dobre rozwiązanie pod wieloma względami, jak również opłacalne. Praca w dowolnym miejscu, wybrane godziny jak również możliwość realizacji różnorodnych projektów – dla wielu firm jednocześnie. W tej formie zatrudnienia z pewnością odnajdą się osoby, które cenią sobie niezależność i są zorganizowane.

Oceń artykuł

Może Cię również zainteresować

Używamy plików cookie do personalizacji treści i reklam, zapewnienia funkcji mediów społecznościowych i analizy ruchu. Udostępniamy również informacje o korzystaniu z naszej strony naszym partnerom reklamowym. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close