Ryczałt

Ryczałt ewidencjonowany

Ryczałt ewidencjonowany jest to jedna z dostępnych form opodatkowania osiąganych przychodów (obok opodatkowania wg skali, podatkiem liniowym, czy kartą podatkową). Dokonując wyboru formy opodatkowania osoba zainteresowana powinna kierować się planowanymi zyskami firmy, obciążeniami podatkowymi (stawki podatku), a także poniesionymi kosztami w celu osiągnięcia tych przychodów. Ważny jest również przedmiot działalności gospodarczej. Po dokładnej analizie powyższych czynników wybór formy opodatkowania nie powinien sprawiać kłopotu. Wybór formy opodatkowania następuje na podstawie złożenia stosownego oświadczenia do US. Jeśli działalność rozpoczynamy w trakcie roku, wybór opodatkowania może dokonać na wniosku o wpis CEIDG, bądź do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód na wniosku o zmianę wpisu CEIDG. Wyboru może również dokonać na oświadczeniu do naczelnika urzędu skarbowego.

• przy osiąganiu przychodów przez pozarolniczą działalność gospodarczą (jednoosobową a także przez spółki cywilne osób fizycznych oraz spółki jawne osób fizycznych),
• przy osiąganiu przychodów przez osoby fizyczne wykonujące wolne zawody, katalog tych zawodów jest ściśle określony (lekarz, stomatolog, weterynarz, technik dentystyczny, położna, pielęgniarka, tłumacz, nauczyciel świadczący usługi edukacyjne w wymiarze godzin lekcyjnych ),
• przy osiąganiu przychodów z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy i umów podobnych przez osoby fizyczne, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach działalności gospodarczej,
• przy osiąganiu przychodów przez osoby duchowne .

Wyłączenia z ryczałtu

Jednak nie każdy może skorzystać z tej formy opodatkowania. Przepisy nakładają szereg wyłączeń.

Wyłączenia podmiotowe:

• podatnicy rozliczający się na karcie podatkowej,
• podatnicy okresowo zwolnieni z podatku dochodowego,
• podatnicy, których wyroby opodatkowane są podatkiem akcyzowym,
• podatnicy, którzy przed wyborem ryczałtu w danym roku podatkowym prowadzili działalność na zasadach ogólnych (samodzielnie lub z małżonkiem)
• podatnicy, którzy będą wykonywać ten sam rodzaj usług co w ramach stosunku pracy, w jakim pozostawali przed rozpoczęciem działalności gospodarczej na własny rachunek

Wyłączenia przedmiotowe:

• podatnicy prowadzący apteki,
• podatnicy prowadzący lombard,
• podatnicy prowadzący kantor walut obcych,
• podatnicy wykonujący wolne zawody inne niż wymienione w ustawie,
• podatnicy prowadzący działalność w zakresie handlu częściami pojazdów mechanicznych,
• podatnicy świadczący usługi zawarte w załączniku Nr 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z 20 listopada 1998 roku,

Dokumentacja

Korzystając z formy opodatkowania (ryczałt) podatnik jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów odrębnie na każdy rok podatkowy. Na jej podstawie co miesiąc lub kwartalnie (w zależności jak podatnik określił to w US) ustala się kwotę podatku podlegającego wpłacie na rachunek US. Nie ma możliwości pomniejszania go o koszty uzyskania przychodów. Podatek dochodowy ryczałtowy (PPE) wyliczamy na podstawie osiągniętego przychodu, pomniejszonego o zapłacone składki ZUS. Podatek należy wpłacić na konto US do 20 dnia miesiąca za miesiąc/kwartał poprzedni. Podatnik nie jest zobowiązany do składania deklaracji podatkowych. Sposób prowadzenia w/w ewidencji określają przepisy „rozporządzenia Ministra finansów z dnia 17. grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.” Oprócz ewidencji przychodów podatnik prowadzi rejestr środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia, przechowuje dokumenty zakupu towarów. Jeśli jednocześnie jest czynnym płatnikiem podatku VAT, prowadzi również rejestry sprzedaży/zakupów VAT oraz składa deklarację VAT-7 do US. Skrócony algorytm do wyliczenia zryczałtowanego podatku dochodowego:

• przychód – ubezpieczenie społeczne = przychód do opodatkowania
• przychód do opodatkowania * stawka ryczałtu = podatek
• podatek – ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia (7,75% z 9% podstawy) = podatek należny

W sytuacji, gdy podatnik osiąga przychody opodatkowane kilkoma stawkami, musi dokonać procentowego wyliczenia udziału tego przychodu do ogólnego i w takiej wysokości udziału wyliczyć część ubezpieczenia społecznego (część przychodu opodatkowana określoną stawką / przychód łączny * 100%; następnie kwota składki na ubezpieczenie społeczne * wyliczony udział procentowy = kwota składki przypadająca dla danej części przychodów).

Stawki ryczałtu

Ze względu na zakres prowadzonej działalności, zróżnicowane są stawki ryczałtu:

• 2% – przychody ewidencjonowane ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu,
• 3% – działalność gastronomiczna, usługowa (handel), produkcja zwierzęca, rybołówstwo, przychody ze zbycia środków trwałych, będącym w majątku firmy,
• 5,5% – działalność budowlana, usługi transportowe, działalność wytwórcza,
• 8,5% – najem, podnajem, dzierżawa, inne umowy o podobnym charakterze, do kwoty stanowiącej równowartość 4000 euro, przychody z działalności usługowej, w tym z działalności gastronomicznej w zakresie przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3, usługi związane z ogrodami botanicznymi, zoologicznymi, a także obiektami chronionej przyrody, prowizja otrzymana na podstawie umowy komisu, prowizja otrzymana na podstawie umowy kolportażu, prowadzenie przedszkoli, oddziałów pozaszkolnych w szkołach podstawowych
• 17% – usługi noclegowe, pośrednictwo sprzedaży pojazdów mechanicznych i części do nich, usługi parkingowe, doradztwo w zakresie sprzętu komputerowego, pośrednictwo turystyczne, wynajem pojazdów osobowych i innych środków transportu
• 20% – przychody osiągane przez wolne zawody

Po zakończeniu roku podatkowego, do 15 lutego roku kolejnego ryczałtowiec rozlicza się z przychodów, które osiągnął w roku poprzednim w ramach ryczałtu. W tym celu składa zeznanie roczne PIT-28. Oznacza to, że za rok 2019 zeznanie należy złożyć do 15 lutego 2020 roku. Zeznanie za rok 2018 było składane jeszcze do końca stycznia 2019 roku. Decydując się na opodatkowanie w formie ryczałtu nie można rozliczać się wspólnie z małżonkiem, ani w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Przychody z innych źródeł (np. z tytułu umowy o pracę) rozliczane są na zasadach ogólnych wg przepisów o PIT.

Utrata prawa do ryczałtu ewidencjonowanego

Przedsiębiorca opłacający ryczałt, który przekroczy limit przychodów w wysokości 250 000 euro w trakcie roku, traci prawo do ryczałtu od początku następnego roku.