Przed założeniem działalności gospodarczej

Przed założeniem działalności gospodarczej programista powinien przemyśleć kilka kwestii, m.in. wybór formy opodatkowania czy decyzję o rejestracji do VAT. Co więcej, nie zawsze programista będzie zobowiązany do zakładania firmy. Tak stanie się w przypadku sprzedaży aplikacji w App Store. Pozyskany w ten sposób przychód można uznać jako przychód z praw majątkowych, co nie wiąże się z koniecznością rejestracji działalności.

Forma opodatkowania dla programisty

Formę opodatkowania programista będzie musiał określić już w trakcie rejestracji firmy, wypełniając wniosek CEIDG-1, dlatego tak ważne jest wcześniejsze przemyślenie, co mu się będzie bardziej opłacać. Programista może wybrać:

1. 1. opodatkowanie według skali podatkowej (18% lub 32%) – taka forma rozliczenia umożliwia korzystanie z ulg podatkowych i rozliczanie się wspólnie z małżonkiem,

2. podatek liniowy (19%),

3. ryczałt ewidencjonowany (usługi świadczone przez programistę będą opodatkowane stawką 17%) – taka forma opodatkowania uniemożliwia rozliczanie kosztów prowadzenia działalności, dlatego rzadko jest wybierana przez programistów.

Dodajmy, że działalność prowadzona przez samozatrudnionych programistów wyłączona jest z opodatkowania kartą podatkową. Poza tym osoby, które zakładają firmę, ale będą w ramach współpracy B2B świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy (takie same, jakie świadczyły, pracując na etacie), to w pierwszym roku prowadzenia działalności nie mogą skorzystać z podatku liniowego i ryczałtu.

Założenie firmy a podatek VAT

Programista, który zakłada działalność gospodarczą, ma możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT. Przedsiębiorca ma do wyboru zwolnienie podmiotowe (ze względu na wysokość osiąganego przychodu) lub przedmiotowe (ze względu na rodzaj prowadzonej działalności).

Podkreślmy jednak, że istnieją takie rodzaje działalności, które wymagają statusu płatnika VAT już od pierwszej sprzedaży. Tak będzie w przypadku firm świadczących usługi doradztwa.

Kiedy rejestracja do VAT jest opłacalna dla programisty? W sytuacji gdy współpracuje z firmami zarejestrowanymi do VAT, gdy generuje koszty, od których możliwe jest odliczenie VAT lub gdy świadczy usługi na rzecz podmiotów zagranicznych.

Aby programista mógł się zarejestrować do VAT, musi złożyć w urzędzie skarbowym formularz VAT-R.

Założenie firmy a VAT-UE

Dodajmy, że jeśli programista planuje świadczyć usługi dla zagranicznego kontrahenta zarejestrowanego do podatku unijnego (np. Apple), to musi być zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT-UE.

Do tego celu służy formularz VAT-R. Programista nie musi jednak rejestrować się jako płatnik VAT w swoim kraju. Jeśli jest to możliwe, to wciąż może korzystać ze zwolnienia.

Firma programisty krok po kroku

Wniosek CEIDG

Sama rejestracja działalności gospodarczej jest bezpłatna. Programista w tym celu wypełnia i składa w dowolnym urzędzie miasta, gminy lub dzielnicy wniosek CEIDG-1. Może to zrobić osobiście, listem poleconym (potwierdzonym notarialnie), telefonicznie lub online (w przypadku posiadania podpisu elektronicznego albo profilu zaufanego). Wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie podaniem o otrzymanie numerów REGON i NIP.

ZUS

Po złożeniu formularza CEIDG-1 programista będzie miał 7 dni, aby zarejestrować się w ZUS jako płatnik składek. I tutaj również może tego dokonać osobiście lub drogą elektroniczną (za pomocą platformy pue.zus.pl).

Do rejestracji służy wniosek ZUS ZUA (składki społeczne i zdrowotne) lub ZUS ZZA (rejestracja jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego – programista powinien wypełnić ten druk, jeśli jest dodatkowo zatrudniony na umowę o pracę i otrzymuje wynagrodzenie minimalne).

Poza tym programista zakładający własną firmę ma możliwość skorzystania z ulgi na start, czyli 6-miesięcznego zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Po tym czasie może on skorzystać z kolejnej ulgi w opłacaniu składek ZUS na ubezpieczenie społeczne, czyli ZUS-u preferencyjnego, który przysługuje przez 24 miesiące.

Miejsce prowadzenia działalności programisty

Gdzie programista może prowadzić działalność gospodarczą? Opcji jest kilka:

• w wynajętym lokalu biurowym,
• wirtualnym biurze,
• mieszkaniu prywatnym,
• lub w wynajmowanym mieszkaniu.

Kiedy programista rejestruje firmę, wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG musi złożyć oświadczenie, że posiada tytuł prawny do nieruchomości, której adres podał na formularzu rejestracyjnym.

W ostatnim czasie obserwuje się, że pracownicy urzędów skarbowych mają skłonność do sprawdzania tytułu prawnego do lokalu oraz czy rzeczywiście pod danym adresem prowadzona jest działalności gospodarcza. Programista, który prowadzi działalność gospodarczą w wynajmowanym mieszkaniu, powinien posiadać umowę najmu z informacją o zgodzie właściciela nieruchomości.

Warto dodać, że lokal przeznaczony na cele prowadzenia działalności gospodarczej jest obłożony wyższym podatkiem od nieruchomości. W związku z tym na taki cel lepiej wydzielić tylko część nieruchomości, np. 15m2 – wówczas podatek ten jest obniżony lub zniesiony.

Firma programisty a koszty

Każda działalność, również działalność programisty, wiąże się z generowaniem kosztów – chociażby ZUS. Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, powinni pamiętać, że im wyższe koszty w danym miesiącu, tym mniejszy podatek do zapłaty. Dlatego samozatrudnieni powinni wpisywać w koszty prowadzenia działalności jak najwięcej wydatków. Podpowiadamy, jakie mogą być koszty programisty.

Podkreślmy, że przedsiębiorca wrzuca w firmowe koszty wydatki bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, bo w przypadku kontroli  skarbowej taki związek trzeba będzie udowodnić. W związku z tym zakup komputera na firmę i umieszczenie go w salonie trudno uznać za firmowy wydatek. Każdy taki firmowy zakup musi być udokumentowany fakturą lub innym dokumentem księgowym.

Założenie firmy przez programistę – to proste

Podsumowując, jak programista może założyć działalność gospodarczą? Sama procedura rejestracji nie wydaje się wcale taka trudna i czasochłonna, szczególnie jeśli korzysta się z internetowego formularza CEIDG. Najwięcej uwagi należy poświęcić wyszukaniu informacji na temat najkorzystniejszej formy opodatkowania czy rejestracji do VAT.